شکستگی ناشی از خستگی یکی از اشکال اصلی شکستگی اجزای فلزی است. از زمان انتشار کار خستگی کلاسیک Wöhler، خواص خستگی مواد مختلف هنگام آزمایش تحت بارهای مختلف و شرایط محیطی به طور کامل مورد مطالعه قرار گرفته است. اگرچه مشکلات خستگی مورد توجه اکثر مهندسان و طراحان قرار گرفته است و حجم زیادی از داده های تجربی جمع آوری شده است، هنوز تجهیزات و ماشین های زیادی وجود دارند که از شکستگی ناشی از خستگی رنج می برند.
اشکال مختلفی از شکست شکستگی ناشی از خستگی قطعات مکانیکی وجود دارد:
* با توجه به اشکال مختلف بارهای متناوب، می توان آن را به: خستگی کششی و فشاری، خستگی خمشی، خستگی پیچشی، خستگی تماسی، خستگی ارتعاشی و غیره تقسیم کرد.
* با توجه به اندازه کل چرخه شکستگی خستگی (Nf)، می توان آن را به: خستگی چرخه بالا (Nf＞105) و خستگی چرخه کم (Nf＜104) تقسیم کرد.
*با توجه به شرایط دما و متوسط قطعات در سرویس می توان آن را به: خستگی مکانیکی (دمای معمولی، خستگی در هوا)، خستگی دمای بالا، خستگی دمای پایین، خستگی سرما و گرما و خستگی ناشی از خوردگی تقسیم کرد.
اما تنها دو شکل اساسی وجود دارد، یعنی خستگی برشی ناشی از تنش برشی و خستگی شکست عادی ناشی از تنش معمولی. اشکال دیگر شکستگی ناشی از خستگی، ترکیب این دو شکل اساسی در شرایط مختلف است.
شکستگی‌های بسیاری از قطعات شفت عمدتاً شکستگی‌های خستگی خمشی چرخشی هستند. در طول شکستگی خستگی خمشی چرخشی، ناحیه منبع خستگی عموماً روی سطح ظاهر می شود، اما مکان ثابتی وجود ندارد و تعداد منابع خستگی می تواند یک یا چند باشد. موقعیت های نسبی ناحیه منبع خستگی و آخرین ناحیه شکست معمولاً همیشه با زاویه ای نسبت به جهت چرخش شفت معکوس می شوند. از این رو، جهت چرخش شفت را می توان از موقعیت نسبی ناحیه منبع خستگی و آخرین ناحیه شکست استنباط کرد.
هنگامی که غلظت تنش زیادی روی سطح شفت وجود دارد، مناطق متعددی از منبع خستگی ظاهر می شوند. در این مرحله آخرین ناحیه شکستگی به سمت داخل شفت حرکت می کند.
