کاهنده تک مرحله ای یک چرخ دنده مهره ای محرک است (معمولاً به عنوان چرخ دنده زاویه ای شناخته می شود) و یک چرخ دنده مهره ای رانده شده به محور محرک متصل می شود، در جهت عقربه های ساعت می چرخد، چرخ دنده مماسی به سمت راست آن متصل می شود و نقطه مشبک به سمت پایین می چرخد. و چرخ ها در یک جهت حرکت می کنند. با توجه به قطر کم چرخ دنده مخروطی محرک و قطر زیاد دندانه های زاویه گلدان، عملکرد کاهش سرعت حاصل می شود.

کاهنده دو مرحله ای دارای یک دنده انتقال میانی اضافی است. سمت چپ چرخ دنده مهره ای محرک با چرخ دنده مخروطی دنده میانی مشبک می شود. چرخ دنده زاویه حوضه دارای یک چرخ دنده خار با قطر کوچک به صورت هم محور است و چرخ دنده خار با چرخ دنده رانده مشبک می شود. به این ترتیب دنده میانی به سمت عقب و چرخ دنده رانده به جلو می چرخد. دو مرحله کاهش سرعت در وسط وجود دارد. از آنجایی که کاهش سرعت دو مرحله ای باعث افزایش حجم محور می شود، در گذشته عمدتاً در تطبیق وسایل نقلیه با قدرت موتور کم استفاده می شد و عمدتاً در ماشین آلات ساختمانی با سرعت کم و گشتاور بالا استفاده می شد.

مجموعه دنده زاویه حوضه

در کاهنده نهایی دو مرحله ای، اگر کاهش سرعت مرحله دوم در نزدیکی چرخ ها انجام شود، در واقع یک جزء مستقل در دو چرخ تشکیل می دهد که به آن کاهنده سمت چرخ می گویند. مزیت این کار این است که گشتاور منتقل شده توسط نیم شفت را می توان کاهش داد، که برای کاهش اندازه و جرم نیم شفت مفید است. کاهنده سمت چرخ می تواند از نوع چرخ دنده سیاره ای یا متشکل از یک جفت جفت دنده استوانه ای باشد. هنگامی که از جفت دنده استوانه ای برای کاهش سرعت سمت چرخ استفاده می شود، می توان با تنظیم موقعیت متقابل دو چرخ دنده، رابطه موقعیت بالا و پایین بین محور چرخ و نیم شفت را تغییر داد. این نوع اکسل را محور پورتال می نامند و اغلب در خودروهایی که دارای الزامات خاصی برای ارتفاع محور هستند استفاده می شود.

با توجه به ضریب دنده کاهنده اصلی می توان آن را به دو نوع تک سرعته و نوع دو سرعته تقسیم کرد.

خودروهای داخلی اساسا از یک کاهنده اصلی تک سرعته با ضریب انتقال ثابت استفاده می کنند. روی کاهنده اصلی دو سرعته دو نسبت انتقال برای انتخاب وجود دارد و این کاهنده اصلی در واقع نقش یک گیربکس کمکی را ایفا می کند.